เจ วีแกน มังสวิรัติ ความเหมือนที่แตกต่างของการละเว้นเนื้อสัตว์

เข้าสู่ช่วงเวลาแห่งการกินเจอีกแล้ว! ในปี 2561 เทศกาลกินเจจะอยู่ระหว่างวันที่ 8-17 ต.ค. 61 บางคนกินเจเพื่อสุขภาพ บางคนก็กินด้วยความเคยชิน บางคนกินเพราะอยากทำบุญ แต่ก็ยังมีหลายคนที่เข้าใจผิด ว่าการกินเจ ก็คือการกินมังสวิรัติ

การกินเจ วีแกน (Vegan) มังสวิรัติ (Vegetarian) คืออะไร? แม้ทั้ง 3 แนวคิด จะมีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกัน คือการละเว้นเนื้อสัตว์ แต่ก็ยังมีความแตกต่างกันในหลายจุด ทั้งในด้านความเชื่อ อาหารที่กิน การปฏิบัติ จนเกิดเป็นคำถามว่า กินเจกับมังสวิรัติต่างกันอย่างไร / เจ กินอะไรได้บ้าง / vegan กับ เจ ต่างกันอย่างไร หรือแม้กระทั่ง vegan กับ vegetarian ต่างกันอย่างไร

มังสวิรัติ – การงดเนื้อสัตว์เพื่อสุขภาพ

แนวคิดการกินมังสวิรัติ (Vegetarian หรือ Veggie) จะโฟกัสที่เหตุผลด้านสุขภาพเป็นหลัก แม้จะเป็นการงดเว้นเนื้อสัตว์เหมือนกัน แต่ยังสามารถบริโภคผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากสัตว์ทางอ้อมอย่าง ไข่ นม เนย ชีส โยเกิร์ต ได้ แน่นอนว่ารวมถึงเครื่องเทศ หรืออาหารรสจัดต่างๆ ดังนั้น เมนูอาหารที่ระบุว่าเป็นมังสวิรัติ อาจไม่ใช่เมนูที่ตรงตามข้อกำหนดของอาหารเจ เนื่องจากไม่ได้มีข้อห้ามที่เคร่งครัดเหมือนกับการกินเจ

กินเจ – ประเพณีดั้งเดิมของจีน

เทศกาลกินเจ เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานของชาวจีน โดยจะมีขึ้นระหว่างวันขึ้น 1 ค่ำ ถึงวันขึ้น 9 ค่ำ ตามปฏิทินจีนของทุกปี เป็นแนวคิดที่มีเรื่องของศาสนา ความเชื่อเข้ามาเกี่ยวข้อง จุดประสงค์หลักเพื่อเป็นการละเว้นการเบียดเบียนสัตว์ ถือศีล ทำบุญ เพื่อบูชาพระพุทธเจ้า และพระโพธิสัตว์รวม 9 พระองค์

ด้วยความที่มีเรื่องของ การถือศีล และความเชื่อเข้ามาเกี่ยวข้อง ถ้าถามว่า การกินเจ ห้ามกินอะไรบ้าง นอกจากผลิตภัณฑ์จากสัตว์แล้ว ยังห้ามกินผักกลิ่นแรง 6 ชนิด ได้แก่กระเทียม หัวหอม ต้นหอม หลักเกียว (กระเทียมโทนจีน) กุยช่าย และใบยาสูบ เพื่อไม่ให้เกิดความกำหนัด รวมทั้งห้ามดื่มแอลกอฮอลล์อีกด้วย

วีแกน – “Strict Vegetarian” การใช้ชีวิตโดยไม่เบียดเบียนสัตว์

แนวคิดเรื่องวีแกน (Veganism) ถูกคิดขึ้นโดย Mr. Donald Watson เมื่อปี 1944 ในฐานะที่เป็นผู้ก่อตั้ง Vegan Society ของประเทศอังกฤษ โดยเน้นการใช้ชีวิตที่ไม่เบียดเบียนสัตว์ทุกรูปแบบ ไม่ทานเนื้อสัตว์ ไม่ใช่ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทั้งทางตรงและทางอ้อม เพิ่มเติมจากการกินเจคือ ไม่ใช้เครื่องอุปโภคบริโภคที่มาจากสัตว์ เช่น เครื่องหนัง อย่างไรก็ตาม วีแกน ไม่ได้มีข้อห้ามเรื่องผักกลิ่นแรง 6 ชนิด หรือการห้ามบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์เหมือนกับการกินเจแต่อย่างใด

ทั้ง 3 รูปแบบของการงดเนื้อสัตว์ ต่างมีทั้งจุดที่เหมือนกัน และแตกต่างกัน แต่ไม่ว่าคุณจะเลือกทางไหน แนะนำว่า ควรศึกษาเรื่องของโภชนาการอย่างละเอียด เพื่อหาสมดุลในการรับประทานอาหารของแต่ละบุคคลให้เจอ